Tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm viên nén gỗ mùn cưa (wood pellet) ngày nay rất cần được chú trọng. Theo đó, viên nén gỗ là dạng năng lượng tái tạo vừa hữu ích với môi trường, vừa đem lại lợi ích kinh tế, được sử dụng thay thế các năng lượng hóa thạch gây ô nhiễm môi trường mà giá thành lại cao. Điều này dẫn tới nhu cầu dùng viên nén gỗ mùn cưa gia tăng tại các khu công nghiệp, đặc biệt là những nhà máy nhiệt điện. Khám phá ngay tiêu chuẩn viên nén gỗ mùn cưa tại bài viết của TECOTEC Insight!
Viên nén gỗ là gì?
Viên gỗ nén (wood pellet) còn được gọi là viên củi ép, một loại chất đốt sinh khối làm bằng mùn cưa được ép với vận tốc cao thành dạng viên nhỏ.
Kích thước nhỏ của wood pellets rất tiện lợi, sử dụng với lò hơi bằng cách truyền khí nén. Wood pellets đốt tiết kiệm được rất nhiều năng lượng so với các nhiên liệu khác. Ngòai ra wood pellets là một nhiên liệu sinh học rất thân thiện với môi trường. Lượng chất thải và tro ít hơn so với những chất đốt khác, nó góp phần làm giảm các vấn đề xử lý chất thải.
Với chi phí nhiên liệu hóa thạch dự kiến sẽ tiếp tục tăng, nhu cầu chất đốt bằng viên gỗ nén nhằm thay thế ga, than đá, dầu mỏ, củi… và sử dụng cho các hệ thống sưởi ấm bằng viên gỗ nén đã tăng mạnh trong những năm gần đây.
Các tiêu chuẩn chất lượng của viên nén gỗ
Chất lượng của viên nén gỗ mùn cưa được chứng nhận bởi những tiêu chuẩn phổ biến như ENplus, American Pellet Fuels Institute Standards Program (Mỹ), CANplus (Canada), the French NF system, Ö-Norm (Austria), DINplus (Đức)… Trong đó, ENplus có độ phổ biến nhất và là tiêu chuẩn chứng nhận cho các viên nén gỗ tại châu Âu.
Nhìn chung, các cơ quan trên sẽ đặt ra những tiêu chuẩn chất lượng nhất định, phần lớn là tương đồng, chỉ khác biệt ở tính phù hợp cho từng khu vực và thị trường. Chẳng hạn, một doanh nghiệp sản xuất đạt chứng nhận EN, nghĩa là sản phẩm của họ có thể tiếp cận thị trường châu Âu mà không cần xem xét đến các chứng nhận tương ứng.
Các chỉ số chính về chất lượng viên nén gỗ
Như đã nói, các tiêu chuẩn viên nén gỗ khác nhau tùy theo khu vực hoặc thị trường nhưng chúng có chung các chỉ số cốt lõi. Dưới đây là các chỉ số quan trọng đó:
Hàm lượng tro
Viên nén gỗ thường dùng để sưởi ấm. So với nhiên liệu hóa thạch, viên gỗ thải ra ít tro hơn nhiều. Vậy tiêu chuẩn hàm lượng tro là bao nhiêu?
Theo Viện Nhiên liệu Pellet (PFI), tiêu chuẩn mới về yêu cầu hàm lượng tro của viên nén gỗ như sau:
- Siêu cao cấp – <0,5% tro
- Cao cấp – <1% tro
- Tiêu chuẩn – <2% tro
- Tiện ích – <6% tro
Trong khi đó, nếu lấy viên nén gỗ của ENplus làm tiêu chuẩn thì nó phải ở nhiệt độ 550°C đối với ENplus -A1 (chất lượng cao cấp được sử dụng trong nồi hơi hoặc bếp lò gia đình, tư nhân) là 0,7%/khối lượng, và đối với ENplus -A2 (được sử dụng trong các hệ thống lắp đặt lớn hơn) là ≤1,5%/khối lượng.
Như vậy, hàm lượng tro của viên nén gỗ đủ tiêu chuẩn phải dưới 3%.
Độ ẩm
Một trong những lý do khiến viên nén gỗ được ưa chuộng trên toàn thế giới là do độ ẩm của nó tương đối hợp lý để sưởi ấm so với một số nguyên liệu thô. Hiện nay mục đích chính của viên nén gỗ là để sưởi ấm nên độ ẩm càng thấp thì tỷ lệ sử dụng càng cao. Theo Chứng nhận Chất lượng Viên nén Châu Âu bất kể mục đích sử dụng nào (cho hộ gia đình/ công nghiệp), yêu cầu về độ ẩm đều nhỏ hơn hoặc bằng 10 w-%, nếu không viên gỗ sẽ không bị cháy hoàn toàn.
Đường kính và chiều dài
Viên nén gỗ được sản xuất đồng đều, nhìn chung có dạng hình trụ. Trong trường hợp này, đường kính và chiều dài phải đều đặn, nếu không viên gỗ có kích thước sai có thể làm thay đổi điều kiện đốt, dẫn đến tăng lượng khí thải và giảm hiệu quả. Để tuân thủ các tiêu chuẩn ENPlus, đường kính phải nằm trong khoảng từ 6 mm đến 8 mm và chiều dài nằm trong khoảng từ 3,15 mm đến 40 mm.
Độ bền
Độ bền cũng là một thông số đại diện tốt cho tiêu chuẩn chất lượng viên nén gỗ. Tuân thủ Thông số kỹ thuật cấp chất lượng EN, tiêu chuẩn chất lượng viên gỗ lớn hơn 97,5%, trong khi theo PFI, tiêu chuẩn này lớn hơn hoặc bằng 95%.
Ngoài ra, vẫn còn một số chỉ tiêu khác xác định tiêu chuẩn chất lượng viên nén gỗ như độ mịn, nhiệt độ nóng chảy của tro…
Việt Nam áp dụng tiêu chuẩn chất lượng nào vào viên nén gỗ?
- ISO 9001 cho hệ thống quản lý chất lượng để tạo được sản phẩm đầu ra có chất lượng ổn định mong muốn.
- Tiêu chuẩn FSC gồm các loại chứng nhận:
- Chứng nhận Quản lý rừng bền vững FSC-FM cho công tác quản lý rừng để có được nguồn nguyên liệu đầu ra là gỗ FSC.
- Chứng nhận Chuỗi hành trình sản phẩm FSC-CoC giúp cho doanh nghiệp có hệ thống kiểm soát nguồn nguyên liệu trong công tác quản lý sản xuất và thương mại của mình.
- Chứng nhận Gỗ có kiểm soát FSC-CW để doanh nghiệp kiểm soát nguồn nguyên liệu của mình thông qua hoạt động đánh giá rủi ro vùng nguyên liệu theo các tiêu chí của FSC.
Hiện nay mặt hàng viên nén gỗ được sử dụng ở nhiều quốc gia tạo nên cơ hội cho các nhà sản xuất Việt phát triển lâu dài mặt hàng này. Nguồn nguyên liệu gỗ hiện nay tại Việt Nam là sử dụng nguyên liệu gỗ được chứng nhận FSC-CW (Controlled Wood, gỗ có kiểm soát), loại nguyên liệu gỗ có kiểm soát này có thể có tương đối dễ dàng tại Việt Nam thông qua việc doanh nghiệp sản xuất xây dựng và áp dụng các tiêu chuẩn FSC-CoC/CW.
Kết
Các chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng viên nén gỗ chứng thực cho toàn bộ chuỗi cung ứng từ sản xuất, lưu trữ đến vận chuyển. Đảm bảo viên nén gỗ đến tay khách hàng sẽ có lượng khí thải thấp, tốc độ đốt cháy cao, đạt hiệu quả rõ rệt. Vì vậy việc lựa chọn viên nén gỗ được chứng nhận của một số tổ chức là một quyết định sáng suốt.
